7 Ekim’de Hamas’ın saldırısıyla başlayan ve o günden beri İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanıyla devam eden çatışmalarda ateşkese çok yakın olunduğuna dair farklı kanallardan açıklamalar geliyor.
Hamas ve İsrail’in yanı sıra müzakereleri yürüten Katar’dan ve ABD’den de benzer açıklamalar geldi.
Taraflar neler söyledi?
Hamas lideri İsmail Haniye bugün, İsrail ile ateşkes anlaşmasına varmaya yakın olduklarını söyledi.
Haniye’nin haber ajanslarına gönderdiği mesajında, İsrail ile Hamas’ın “ateşkes anlaşmasına varmaya yakın” olduğu ve örgütün yanıtını Katarlı arabuluculara ilettiği kaydedildi.
Reuters haber ajansı da ilerleyen saatlerde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Hamas’ın tuttuğu rehinelerin kurtarılması konusunda gelişmeler olduğunu söylediğini ve “Yakında güzel haberler alacağımıza inanıyorum” dediğini aktardı.
Katar Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Majed Al-Ansari, “Anlaşmaya hiç olmadığımız kadar yakınız” dedi ve müzakerelerin “kritik ve son aşamaya” ulaştığını ekledi.
ABD Başkanı Joe Biden’ın da aralarında olduğu üst düzey Amerikalı yetkililer de bir “rehine anlaşmasının” eşiğinde olunduğuna işaret etti.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Sözcüsü John Kirby dün gece gazetecilere “Her zamankinden daha yakın olduğumuza inanıyoruz” dedi ve “insani araları savunmaya devam ettiklerini” söyledi.
İsrail’in ABD Büyükelçisi Michael Herzog, Pazar günü ABC’nin “Bu Hafta” programında “önümüzdeki günlerde” bir anlaşma olacağını umduğunu söylemişti.
Anlaşmanın şartlarına ilişkin neler biliniyor?
Son 24 saat içinde gelen haberler, olası anlaşmanın karşılıklı takas şeklinde işleyeceğini gösteriyor.
Reuters’ın iki ayrı kaynaktan aktardığına göre, karşılıklı serbest bırakma 1’e üç şeklinde işleyebilir.
Günlere yayılacak karşılıklı takaslarda 10 rehineye karşı 30 Filistinli mahkumun bırakılabileceğinden söz ediliyor.
Reuters’a göre olası anlaşma, kara harekatının beş gün boyunca tamamen durdurulmasını, hava operasyonlarının ise kısmi olarak durdurulmasını içeriyor.
Gazze’ye yakıt ve tıbbi malzeme de içeren 100 ila 300 kamyon arasında yardım malzemesi girişi üzerine konuşulduğu da gelen haberler arasında yer alıyor.
Hamas yetkilisi Issat el Reshiq, her iki tarafın da kadınları ve çocukları serbest bırakacağını belirtti.
BBC’nin Kudüs’teki Orta Doğu Muhabiri Tom Bateman anlaşmaya yakın isimlerle görüşmelerine dayanarak, rehinelerin aşama aşama serbest bırakılabileceğini kaydediyor.
BBC’nin güvenlik muhabiri Frank Gardner kendi ulaştığı kaynakların 50 ila 70 İsrailli rehinenin serbest bırakılması konusunda iyimser olduğunu aktarıyor. 18 yaş altı çocuklar ve kadınları kapsayacak şekilde İsrail’deki Filistinli tutukluların serbest bırakılması da gündemde.
Fransız Haber Ajansı AFP’nin aktardığına göre, İsrail cezaevlerindeki 300 kadar Filistinli de serbest bırakılabilir. El Cezire kanalı da benzer şekilde karşılıklı olarak kadın ve çocukların bırakılabileceğini bildiriyor.
Uluslararası yardım kuruluşları ne öneriyor?
Katar’da Hamaslı yetkililerle görüşen Uluslararası Kızıl Haç Komitesi’nin (ICRC) Başkanı Mirjana Spoljaric, tarafların herhangi bir serbest bırakma anlaşmasına varması durumunda kolaylaştırıcı bir görev üstlenmeye hazır olduklarını açıkladı.
ICRC, geçen ay Hamas’ın bıraktığı 4 rehinenin İsrail’e dönmelerine yardım etmişti.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu’ndan (UNICEF) Toby Fricker ajansın, Hamas ile İsrail arasında rehinelerin serbest bırakılmasına izin veren bir ateşkes anlaşmasını memnuniyetle karşılayacağını söyledi.
Ürdün’ün Amman şehrinden konuşan Fricker BBC’ye, “Eğer UNICEF ve diğer pek çok kişinin talep ettiği gibi acil bir insani ateşkes olursa, o zaman evet, malzemeleri mümkün olduğu kadar çabuk getirip barınaklara ulaştırmalıyız. Onları ihtiyaç duyulan her yere, ki bu neredeyse Gazze Şeridi’nin tamamı demek, ulaştırmalıyız” dedi.
Fricker, yardımın hayat kurtarmak ve kış aylarında hastalıkların ortaya çıkmasıyla meydana gelebilecek “başka bir felaketi” önlemek açısından hayati önem taşıdığını söyledi.
Reuters geçen hafta Katarlı arabulucuların, İsrail’in bazı Filistinli mahkumları serbest bırakması karşılığında, Hamas’ın 50 rehineyi serbest bırakması ve 3 günlük ateşkes üzerinde çalıştığını bildirmişti.
Hamas, 7 Ekim’deki saldırı sırasında yaklaşık 240 kişiyi rehin aldı. Hamas yönetiminin verdiği bilgiye göre, İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarında 5,600’ü çocuk olmak üzere 13,300 Filistinli hayatını kaybetti.
Hamas’ın elindeki rehinelerden 2’sinin cesedine ulaşıldı. Hamas şu ana dek 4 rehineyi serbest bıraktı.
